آزمون‌های فرافکنآن دسته از آزمون‌های شخصیتی هستند که در آنها فرد آزادی عمل داشته و می‌تواند جواب‌هایی به غیر از بله و خیر بدهد. به طور کلی آزمون‌های شخصیتی و روانی نوعی ابزار برای سنجش وضعیت روانی فرد هستند که نباید تنها ملاک برای ارزیابی و تشخیص باشند. در این قبیل آزمون‌ها، آزمودنی آزادی عمل دارد تا در مورد تصویری که می‌بیند و یا جمله‌‌‌ای که می‌خواند؛ بدون خود سانسوری، هر چه در ذهنش می‌آید را بیان کند. البته که در مدت زمان و میزان جواب‌ها محدودیت وجود دارد. اما به طور کلی از این آزمون‌ها می‌توان برای تشخیص انواع اختلالات بهره برد. بهتر است این آزمون‌ها زیر نظر متخصص انجام شده و مورد تفسیر قرار گیرند. برای دریافت مشاوره تلفنی کلیک نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون‌های فرافکنی می‌توانید با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن‌های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
آزمون‌های فرافکن به چه معنا هستند؟
آزمون‌های فرافکن جزو تست‌های شخصیتی محسوب می‌شوند که می‌توانند به صورت غیرعینی ویژگی‌های شخصیتی افراد را به صورت عمیق مورد بررسی قرار دهند. در این دسته از آزمون‌ها، مراجع هر آنچه را در ضمیرناخودآگاهش وجود دارد را فرافکنی می‌کند. به همین دلیل اگر بخواهیم به امیال و صفات شخصیتی افراد پی ببریم از این دست آزمون‌ها استفاده می‌کنیم. این آزمون‌ها، انواع مختلفی داشته و به شکل‌های مختلفی انجام می‌شوند. از طرفی هر فردی صلاحیت تفسیر این آزمون‌ها را ندارد. از این رو نمی‌توانید خودتان به تنهایی از آنها استفاده نمایید. بهتر است برای انجام چنین آزمون‌هایی حتما به روانشناس مراجعه کنید.
تاریخچه و خواستگاه آزمون‌های فرافکن
منشا و خواستگاه آزمون‌های فرافکن، روانکاوی است. چرا که روی ضمیر ناخودآگاه افراد تمرکز کرده و تلاش می‌کند تا به اطلاعات این بخش دسترسی یابد. همچنین برای کشف احساسات، خواسته‌ها و تعارضاتی که در روان افراد وجود دارد نیز از این تست‌ها استفاده می‌کنند. بر اساس آمارهایی که در این زمینه وجود دارد؛ حداقل یک آزمون تصویری فرافکن به عنوان پنج آزمون برتر مورد استفاده در عمل برای نیمی‌از 28 مطالعه در زمینه‌های روانشناسی در سراسر جهان ذکر شد. برای آشنایی با انواع عقده‌های روانی کلیک نمایید.
انواع آزمون‌های فرافکن
برخی از انواع آزمون‌های فرافکن کمی‌بیشتر مشهور بوده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این رو زمانی که اسم از آزمون‌های فرافکن می‌آید؛ همه در ابتدا رورشاخ و یا اندریافت موضوع را به یاد می‌آورند. در صورتی که تنوع این آزمون‌ها بیشتر بوده و در شرایط مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این قسمت به توضیح برخی از این انواع می‌پردازیم.
آزمون اندریافت موضوع یا TAT
آزمون اندریافت موضوع شامل 31 کارت است که سی تا از این کارت‌ها حاوی تصاویر مختلفی بوده و یکی از آنها سفید است. 10 تا از این کارت‌ها مخصوصا مردان و 10 تا مخصوص زنان می‌باشد. و 10 تای دیگر میان هر دو جنس مشترک می‌باشند. پشت هر کارت یک حروف و یک عدد نوشته شده است. عدد بیانگر سن آزمودنی و حرف نشانه شده توضیحی در مورد شکل است. آزمونگر باید این کارت‌ها را به مراجع نشان داده و منتظر توضیح او و واکنش او نسبت به این کارت بماند و به آن توجه کند.
آزمون رورشاخ
یکی دیگر از انواع آزمون‌های فرافکن، رورشاخ است که 10 کارت دارد و روی هر کارت لکه جوهری است که به شکل‌های مختلف دیده می‌شود. برخی از این لکه‌ها رنگی، برخی سیاه و باقی خاکستری و سفید هستند. افراد با دیدن این لکه‌ها باید اظهار کنند که به یاد چه چیزی می‌افتند.
آزمون CAT
آزمون CAT همان آزمون اندریافت موضوع مخصوصا کودکان است. در این آزمون نیز کارت‌های مختلفی به کودک نشان داده می‌شود که در آنها تصاویر حیوانات در موقعیت‌های مختلف وجود دارد. در این آزمون، از کودک خواسته می‌شود تا داستانی در مورد تصویری که می‌بیند را روایت کند. کودکان نسبت به حیوانات در مقایسه با انسان‌ها راحت تر واکنش نشان می‌دهند. از این رو در این آزمون از حیوانات استفاده می‌شود.
آزمون جملات ناتمام راتر
این آزمون همانطور که از نام آن هم مشخص است؛ جملات ناتمامی‌به افراد نشان داده شده و از آنها خواسته می‌شود تا جملات را تمام کنند. از آنجایی که خواندن جملات و تمام کردن آنها نیاز به سواد دارد؛ جامعه‌‌‌ای که می‌توانند از این آزمون استفاده کنند؛ کمی‌محدودتر است.
آزمون فراخوان کلمات یانگ
این آزمون برای ارزشیابی شخصیت و تمایز قائل شدن بین افراد با رفتارهای برونگرایانه و درونگرایانه است. در تحلیل این آزمون دو جدول وجود دارد که در یکی از آنها جملاتی که بلافاصله به ذهن افراد می‌رسد؛ نوشته شده و در دیگری جملاتی که با کمی‌فاصله به ذهن افراد می‌رسند. در واقع افراد با کمی‌فکر بیشتر به این جواب‌ها می‌رسند.
آزمون خانه درخت فرد
آزمون خانه درخت فرد نیز یکی دیگر از آزمون‌های فرافکن است که در آن از افراد خواسته می‌شود تا یک خانه، درخت و یک فرد را ترسیم کنند. سپس در پایان سوالاتی در مورد آنچه را مراجع کشیده است؛ پرسیده می‌شود. برخی از سوالاتی که از آزمودنی پرسیده می‌شوند؛ شامل موارد زیر هستند.
- چه کسی اینجا زندگی می‌کند؟
- آیا دیگران از فردی که اینجا زندگی می‌کنه؛ دیدن می‌کنند؟
- آیا فردی که اینجا زندگی می‌کند؛ خوشحال است؟
مشکلات آزمون‌های فرافکن
اما آزمون‌های فرافکن نیز مانند هر زمان دیگری مشکلات و نقص‌هایی دارند. پایایی این دسته از آزمون‌ها مانند رورشاخ به صورت کلی است. چرا که در تقسیر پاسخ‌ها، قضاوت متخصص تاثیرگذار است. برای مثال دو آزمونگر ممکن است قضاوت‌های متفاوتی از یک جواب داشته باشند. تحلیل آزمون اندریافت موضوع با اعتبار و پایایی بالاتری همراه است.
کاربردهای آزمون‌های فرافکن
فراموش نکنید که آزمون‌های فرافکن جنبه سرگرمی‌نداشته و تحلیل و تفسیر آنها اگر به درستی انجام شود؛ می‌تواند کاملا معتبر و قابل استناد باشد. این آزمون‌ها معمولا زمانی انجام می‌شوند که فرد می‌خواهد در مکانی استخدام شود و یا با توجه به علائم بالینی مشکوک به ابتلا به اختلالات شخصیتی است.
مزایای استفاده از آزمون‌های فرافکن
استفاده از آزمون‌های فرافکن مزایایی نیز داشته و در موارد زیادی کمک کننده است. این آزمون‌ها به راحتی افشا کننده افکار خودآگاه و ناخودآگاه افراد هستند که احتمالا در حالت عادی فرد در مورد آنها صحبت نخواهد کرد. از این رو گاهی این ابزار می‌تواند برای افرادی که مقاومت و انکار زیادی دارند؛ بهترین روش تشخیص باشد.
سخن پایانی
با اینکه آزمون‌های فرافکن می‌توانند کمک زیادی به درمانگران کرده و تشخیص را راحت تر کنند؛ اما استفاده از آنها و تفسیرشان، کار ساده‌‌‌ای نیست و نیاز به تبحر دارد. البته که ممکن است مراجع همکاری لازم را برای انجام آنها نداشته باشد. به طور کلی این آزمون‌ها از نظر اجتماعی مطلوبیت کافی را ندارند. اما می‌توانند در پروسه درمان بسیار تاثیرگذار و مفید بوده و نتایج خوبی به همراه داشته باشند. از این رو بهتر است در مورد آنها اطلاعات کافی را کسب کرده و حتما از متخصص کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آزمون‌های فرافکنی می‌توانید با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن‌های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.